De toekomst is groen
In aansluiting op de ambitieuze energieagenda van Noord-Nederland Slim & Groen en CO2 neutraal zetten we een nieuwe standaard op het gebied van verduurzaming in het OV. Sinds december 2019 is de helft van de bussen die gebruikt wordt voor het openbaar busvervoer in Groningen en Drenthe emissievrij. Sinds dat moment realiseren we zelfs 90% minder CO2 uitstoot ten opzichte van de vorige concessie. Dit was een belangrijke stap richting ons doel in 2030 geheel emissievrij te zijn.
Vanaf begin 2024 geven we hier verder invulling aan door wederom een flinke stap zetten richting uitstootvrij openbaar vervoer. Dit doen we door afscheid te nemen van bijna alle bussen op HVO en deze te vervangen door nieuwe zero-emissie bussen. Door een combinatie voortschrijdende techniek en lagere operationele kosten bij elektrische bussen is het nu al mogelijk een volgende stap te zetten richting een volledig uitstootvrije busvloot. Er zullen nogmaals 158 emissievrije bussen worden aangeschaft, zo wordt 95 procent van de OV-bussen in Groningen en Drenthe uitstootvrij.
Elektrische bussen
Bij elk type inzet past een bepaald type bus. Qbuzz gebruikt elektrische bussen van verschillende merken, met verschillende groottes van batterijen en verschillende manieren van opladen. Alle bussen beginnen opgeladen aan de dag. Een deel van de bussen heeft een kleine batterij en wordt onderweg vaak en snel bijgeladen met hoog vermogen (Q-link en stadsbussen). Qliners, die voornamelijk op de snelweg rijden, verbruiken veel energie, vereisen een grote autonome actieradius en kunnen door de wijze van inzet nauwelijks remenergie terugwinnen. Daarom hebben deze bussen een groot accupakket en zullen ze op eindpunten op hoog vermogen worden bijgeladen. Streekbussen kunnen niet worden bijgeladen onderweg door de afwezigheid van een vast eindpunt, daarom hebben ook deze bussen een groot accupakket dat ‘s nachts of halverwege de dag met een wat lager vermogen wordt bijgeladen op de stalling. De benodigde elektriciteit komt van Nederlandse windparken.
Waterstofbussen
Al sinds 2017 rijden streekbussen in Groningen en Drenthe op groene waterstof. Begin 2021 zijn er twintig waterstofbussen bijgekomen in Groningen en een jaar later kwamen daar nog tien bij in Emmen. Het voordeel van waterstof-elektrische bussen is dat deze een grotere autonome actieradius hebben dan de batterij-elektrische bussen. Deze bussen kunnen dus op langere omlopen worden ingezet zonder dat deze terug hoeven naar een stalling om op te laden. Deze bussen passen in de ambitie om van Noord-Nederland een (groene) waterstofeconomie te maken, de Hydrogen Valley.
Overige bussen op HVO
HVO in de afkorting van Hydrotreated Vegetable Oil, ofwel synthetische biodiesel gemaakt uit afgewerkt bak- en braadvet. Het gebruik van deze brandstof realiseert een besparing van CO2-uitstoot van 85-90% ten opzichte van fossiele diesel, maar is niet 100% emissie-vrij. Behalve minder CO2 heeft HVO ook een lagere uitstoot van stikstofoxiden en fijnstof dan fossiele diesel.
HVO is bruikbaar in bestaande dieselmotoren en kan vervoerd en getankt worden als gewone diesel. Daarom is het een snelle en eenvoudige manier om te verduurzamen, maar kan het enkel gezien worden als een transitiebrandstof. Naast dat het nog steeds niet helemaal uitstootvrij is het nadeel is de hogere literprijs, waardoor elektrisch rijden uiteindelijk goedkoper is.
De klassieke dieselmotor verdwijnt uiterlijk in 2030 geheel uit het OV in Groningen en Drenthe.
Wat levert de transitie op?
Voor de inwoners van Drenthe en Groningen betekent deze elektrificatie van de bussen minder hinder voor de omgeving, minder uitstoot van schadelijke stoffen en minder geluid. In de bus is het stiller en rustiger door minder trillingen. Een schone bus en stille bus levert de mensen buiten de bus zelfs meer voordelen op dan de reizigers in de bus. Hoofdzaak is echter het terugdringen emissies, het beperken van klimaatverandering en de overgang naar hernieuwbare energie. Het openbaar vervoer wil daarin een voortrekker zijn.
